به گزارش شهرآرانیوز، ایده استفاده از نور بهعنوان سلاح سابقهای بیش از ۲ هزار سال دارد. در یونان باستان، از آینههای صیقلدادهشده برای به آتش کشیدن کشتیهای رومی استفاده میشد؛ مفهومی ابتدایی که امروز به شکل سلاحهای لیزری پیشرفته بازگشته است.
برای سالها، لیزرهای نظامی تنها در داستانهای علمی–تخیلی دیده میشدند، اما با توسعه لیزرهای کاربردی در دهه ۱۹۶۰، این فناوری بهتدریج وارد حوزه نظامی شد.
در اواخر دهه ۱۹۷۰ و ۱۹۸۰، ارتش ایالات متحده بررسی کاربردهای عملی لیزر را آغاز کرد. وزارت دفاع آمریکا در سال ۱۹۹۹، سلاحهای لیزری را بهعنوان یکی از قابلیتهای مهم آینده به رسمیت شناخت و برنامههای تحقیقاتی گستردهای را کلید زد.
نخستین استفاده عملیاتی از سلاح لیزری نیز در سال ۲۰۰۳ و طی عملیات آمریکا در افغانستان رخ داد؛ جایی که از یک سامانه لیزری برای انفجار ایمن مواد منفجره از فاصله دور استفاده شد.
اگرچه محدودیتهای توان و هزینه، روند پیشرفت این سلاحها را برای سالها کند کرده بود، اما پیشرفتهای اخیر فناوری باعث شده لیزرها از ابزارهای آزمایشی به تجهیزات مؤثر در خط مقدم نبرد تبدیل شوند.
در سال ۲۰۲۵، کشورهایی مانند ایالات متحده، بریتانیا، رژیم صهیونیستی، استرالیا و چین بهطور رسمی از سلاحهای لیزری برای دفاع هوایی استفاده میکنند؛ نشانهای از تغییر اساسی در استراتژیهای نظامی جهان.
برنامه «SONGBOW» نیروی دریایی ایالات متحده، در حال توسعه اولین سلاح لیزری ۴۰۰ کیلوواتی نصبشده روی کشتی در جهان است. این سامانه با ترکیب چند لیزر صنعتی ۵۰ کیلوواتی، پرتو قدرتمندی ایجاد میکند که توانایی نابودی پهپادها، موشکهای کروز و تهدیدات سریع را از فواصل دور دارد.
شرکت استرالیایی EOS، سیستم لیزری «آپولو» را معرفی کرده که یکی از ارزانترین و کارآمدترین سامانههای ضدپهپاد به شمار میرود. این سیستم با توان ۱۵۰ کیلووات، قادر است تا ۲۰۰ پهپاد را با یک بار شارژ باتری نابود کند و پوشش ۳۶۰ درجهای ارائه میدهد.
رژیم صهیونیستی با استقرار سامانه «پرتو آهنین» (Iron Beam)، اولین لیزر جنگی عملیاتی جهان را وارد میدان کرده است. این لیزر زمینی میتواند پهپادها، موشکها و خمپارهها را در عرض چند ثانیه منهدم کند و هزینه رهگیری آن بهمراتب کمتر از سامانههای موشکی است.
بریتانیا نیز با آزمایش موفق لیزر «دراگونفایر» (DragonFire)، توانایی خود را در این حوزه به نمایش گذاشته است. این لیزر توانست پهپادهایی با سرعتی معادل دو برابر خودروی فرمول یک را سرنگون کند؛ آن هم با هزینهای حدود ۱۰ پوند برای هر شلیک.
چین در سال ۲۰۲۵ از سیستم لیزری «LY-۱» رونمایی کرد و مدعی شد که این سامانه عملکردی بهتر از نمونههای آمریکایی مانند «ELIOS» دارد. این لیزرها که روی کشتیها و در خشکی آزمایش شدهاند، بخشی از مسابقه تسلیحاتی چین و آمریکا در حوزه دفاع انرژی هدایتشده هستند.
تحولات سال ۲۰۲۵ نشان میدهد که سلاحهای لیزری دیگر مفاهیمی آیندهنگرانه نیستند، بلکه بهسرعت در حال تبدیل شدن به ابزارهای استاندارد برای مقابله با پهپادها و تهدیدات هوایی هستند؛ سلاحهایی دقیق، پرقدرت و نسبتاً کمهزینه.
منبع: ایسنا